1 maart 2015

Nee, het gaat op 18 maart niet over accijnzen. Provincies maken zich graag breed, maar over accijnsverhogingen beslissen ze niet. Toch gaat het bij de verkiezingen voor provinciale staten wel een beetje over accijnzen en andere belastingen.

Wat op het spel staat, is niets meer en niets minder dan het lot van het kabinet-Rutte/Asscher. Het zijn sinds jaar en dag de nieuwe provinciale staten die via een indirecte verkiezing later dit jaar, op 26 mei, bepalen hoe de nieuwe Eerste Kamer er uit komt te staan. De uitslag van de provinciale verkiezingen heeft dus een nationale doorwerking.

Het belooft spannend te worden. Het coalitiekabinet van VVD en PvdA ontbreekt het nu al aan een solide meerderheid in de Eerste Kamer. Alleen met steun van de zogenaamde ‘constructieve oppositie’ – D66 en de twee kleinere christelijke partijen ChristenUnie en SGP – haalt het net een meerderheid: één stem…

Zelfs die wankele positie staat onder lelijke druk. Afgaande op allerlei peilingen gaat de met hangen en wurgen overeind gehouden regeringscombinatie een stevige nederlaag tegemoet.

Wat er na een electorale afstraffing gebeurt, weet niemand. Zakt de coalitie in elkaar? Stapt de PvdA er uit? Stuurt de Eerste Kamer het kabinet naar huis? Of schieten andere oppositiepartijen het kabinet toch te hulp? Aan het Binnenhof houdt men serieus rekening met nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer – later dit jaar. In het diepste geheim zijn sommige partijen al bezig nieuwe verkiezingsprogramma’s op te tuigen. En dan gaat het opeens volop over begrotingen en bezuinigingen, inkomsten en uitgaven, belastingen, accijnzen en andere lasten.

Nu al heeft iedereen het over een belastinghervorming. Wat er mee bedoeld wordt, is vaak schimmig. Ja, de loon- en inkomstenbelasting moet bij voorkeur omlaag. Maar niemand vertelt er even eerlijk bij hoe hij dat denkt te betalen. Door een hogere BTW misschien? Door nieuwe accijnsverhogingen?

Of valt bij zo’n belastinghervorming wellicht te praten over een simpeler, eerlijker verdeling van lasten? Over een gelijkmatiger verdeling van accijnzen, eentje waarbij gedistilleerd niet zwaarder wordt aangepakt?

Dat is een extra reden om op 18 maart goed op te letten. En ondertussen onszelf voor te bereiden op dat wat na 18 maart komen gaat. Met of zonder Rutte/Asscher.

SpiritsNL-voorzitter Jan Schinkelshoek (maart 2015)

Hoofdthema's