1 december 2019

SpiritsNL (Den Haag) – We hebben weer een nieuwe Europese regering. Een maand later dan gepland heeft het Europees Parlement de nieuwe Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen  het groene licht gegeven om van start te gaan en sinds 1 december zijn de commissarissen in functie. Wat speelt zoal?

Voor alle beleidszaken die vanuit Brussel komen zijn die van de Europese Commissie het belangrijkste. Kernpunt van deze commissie zal de zgn. Green Deal zijn. Onze eigen Frans Timmermans mag als verantwoordelijke de milieu commissaris de EU klimaatneutraal maken. Hoe, dat zullen we spoedig weten.

Voor de drankensector is de commissaris voor volksgezondheid van belang, alsook commissarissen voor landbouw, interne markt en buitenlandse handel. Op al deze terreinen spelen zaken die de voedingssector en dus de gedistilleerdsector raken: etiketteringseisen, alcoholbeleid, handelsverdragen en importheffingen. Voor de sector zijn dit allemaal levende dossiers. Ga maar na, het recent bekendgemaakte voornemen van staatssecretaris Blokhuis om de zgn. Nutriscore (dat aangeeft of voedsel wel/niet gezond is) op het etiket in te voeren, komt voort uit volksgezondheidsmotieven, maar heeft ook direct invloed op de verhandelbaarheid van voedsel in de EU en dus de interne markt. De focus op klimaatdoelstellingen zal ook tot uiting komen in het terugdringen van verpakkingen en wellicht ook transportbewegingen. Volgens bestaande nationale afspraken zal het glasgewicht teruggedrongen moeten worden en moet het recycle percentage van glas verder omhoog. Wie weet komt daar dus nog iets bij.

Op het beleidsterrein van volksgezondheid is een Cypriotische commissaris aangetreden, Stella Kyriakides. Haar taken richten zich vooral op verkrijgbaarheid van medicijnen en medische antibioticaresistentie, maar ook op bestrijding van kanker. Als we NGO’s mogen geloven zal dat laatste het haakje worden om maatregelen tegen de alcoholsector aan op te hangen.

Wat Kyriakides dus wel op haar bord gaat krijgen is de uitvoering van de etikettering van voedingswaarden (calorieën) en ingrediënten én dus de nutriscore van Blokhuis. Dit ligt op het terrein van het verbeteren van consumenteninformatie, óók een beleidsprioriteit. De vraag is hoe de EU Commissie dergelijke nationale initiatieven gaat behandelen. Hoe goedbedoeld ook, het gevaar bestaat dat etiketteringseisen per land uit elkaar gaan lopen, waardoor alsnog een lappendeken aan nationale voorschriften ontstaat.

En verder zal zij de vraag voorgelegd krijgen op welke wijze zij het gesprek met stakeholders wil aangaan. Gaat dat weer via een gestructureerd overleg zoals eerder in het Alcohol & Health Forum, of kiest zij de ad hoc benadering  van haar voorganger Andriukaitis? De vertrekkende commissaris zag het bedrijfsleven in eerste instantie niet als gesprekspartner. Veel is de sector er aan gelegen om alsnog te komen tot samenwerking in plaats van te blijven hangen in het eigen gelijk.

Voor buitenlandse handel is de voormalige landbouwcommissaris, Phil Hogan ingehuurd. Hij organiseerde in zijn vorige werk al handelsmissies en lijkt in ieder geval gemotiveerd om de problemen met Trump’s Amerika aan te pakken. Ondanks inzet aan beide kanten van de Atlantische oceaan bestaan er importheffingen op Amerikaanse whisky en bourbon in de EU en op gedistilleerde dranken uit de EU in de Verenigde Staten. Hij mag ook het handelsverdrag uitonderhandelen met de Britten, als Brexit ooit nog eens een feit wordt.

Op fiscaal terrein spelen ook nog paar kwesties: indeling van dranken voor accijns, e-commerce en unit pricing. Dit zijn zeker belangrijke zaken, maar een gebrek aan consensus tussen Lidstaten lijkt vooralsnog deze discussies eindeloos te rekken.

Deze beleidsagenda zal dan ongetwijfeld nog uitgebreid worden met incidenten en actualiteiten zodat ook in de komende tijd Europa niet ver weg zal zijn. De eerste aandacht zal gaan naar het etiketteren van calorieën en ingrediënten, zoals al toegezegd voor 2020. Dan de lopende beleidsdossiers en hopelijk lukt om ook met deze commissie al polderend tot oplossing van alcoholmisbruik te komen. We houden het allemaal in de gaten en zullen het gedistilleerdgeluid laten horen.


Directeur Joep Stassen

December 2019

Hoofdthema's