Matige alcoholconsumptie kan onderdeel zijn van een gezonde leefstijl. Het kan zelfs een positief effect hebben op de gezondheid. Dat blijkt uit de resultaten van ruim 30 jaar wetenschappelijk onderzoek. Maar bij te veel of onverantwoord drinken kan alcohol ernstige lichamelijke en sociale problemen veroorzaken.
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat matige alcoholconsumptie door ouderen het risico op het krijgen van dementie verkleint. Naar schatting zijn er in Nederland zo’n 200.000 à 300.000 mensen met dementie. De meest voorkomende vormen van dementie zijn de ziekte van Alzheimer (70 %) en vasculaire dementie (15-20 %). Zie voor meer informatie de website van Alzheimer Nederland.
In diverse prospectieve epidemiologische onderzoeken is een J-vormig verband gevonden tussen matige alcoholconsumptie door ouderen en vermindering van het risico op dementie (Orgogozo 1997, Mukamal, 2003). Ook een groot Nederlands epidemiologisch onderzoek, de Rotterdam Studie (Ruitenberg, 2002),bevestigt deze resultaten.
Een overzichtsstudie uit 2011 waarin de resultaten van 143 wetenschappelijke onderzoeken vanaf 1977 op een rij zijn gezet laat een J-vorming verband zien: Ouderen die licht tot matig drinken hebben 23% minder risico op verschillende vormen van dementie dan mensen die geen alcohol drinken. Het effect is zowel bij mannen als bij vrouwen ongeveer even groot. In deze studie is ook rekening gehouden met het mogelijk vertekenende effect van mensen die om gezondheidsredenen zijn gestoptmet het drinken van alcohol. Onder ‘licht tot matig drinken’ verstonden de onderzoekers maximaal 2 glazen per dag voor volwassen mannen en maximaal 1 glas per dag voor volwassen vrouwen. Bij personen onder de 55 jaar bleek lichte tot matige alcoholconsumptie niet van invloed te zijn op het cognitief functioneren (Neafsey, 2011). Dit is in lijn met de resultaten van een reviewstudie uit 2008 (Peters, 2008).